Ngày 08 tháng 8 năm 2025, Chi bộ 11 tổ chức sinh hoạt định kỳ tháng 8/2025 và báo cáo chuyên đề "Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh". Tại buổi họp, Đảng viên Trần Thanh Hà đã báo cáo chuyên đề "Tư tưởng Hồ Chí Minh trong tác phẩm: NHẬT KÝ TRONG TÙ".

* Một số điểm chính của báo cáo như sau:

1.Hoàn cảnh ra đời của Nhật Ký trong tù

2. Hành trình lưu lạc của Nhật ký trong tù

 Sau Đại hội các tổ chức cách mạng ở hải ngoại, tháng 8-1944, Hồ Chí Minh được tướng Trương Phát Khuê cho về nước cùng với 18 thanh niên do Cụ lựa chọn.
 Trên đường về, Cụ dừng lại nghỉ ở làng Hạ Đống (thuộc huyện Long Châu). Rời Hạ Đống, “Người đã gửi lại một chiếc vali mây, trong đó có tấm chăn quân dụng và một số sách vở giấy tờ, nhờ gia đình Nông Kỳ Chấn giữ hộ”
(Hoàng Tranh dẫn theo hồi ký của Nông Kỳ Chấn).
 Về nước, công việc chuẩn bị tiến tới Tổng khởi nghĩa tháng 8-1945 diễn ra rất khẩn trương, kẻ địch tăng cường lùng sục, Cụ Hồ phải liên tục chuyển địa điểm, nhiều lần phải tạm lánh sang các xã thuộc huyện Long Châu bên Trung Quốc. Mọi đồ đạc, giấy tờ, trong đó có cuốn sổ tay thơ, được gửi lại nhà nào (tại Cao Bằng) Cụ không còn nhớ nữa. Cuốn sổ tay thơ của Cụ bị thất lạc từ đó. 

 Sau ngày hòa bình lập lại ở miền Bắc, theo ông Tạ Quang Chiến - một người giúp việc lâu năm của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Văn phòng Chủ tịch nước, kể lại: Một hôm vào khoảng giữa năm 1955, Ông đang ngồi nhận công văn do các nơi gửi đến, thì thấy trong đó có một phong bì dày cộm hơn các phong bì khác, trên
phong bì không đề tên người gửi, mà chỉ có dòng chữ: Gửi Văn phòng Chủ tịch phủ để trình lên Bác Hồ.
 Mở phong bì ra, ông Tạ Quang Chiến thấy có một cuốn sổ nhỏ viết bằng chữ Hán rất sạch sẽ, không có chỗ nào gạch xóa. Ông đem trình lên Bác Hồ.
 Nhận cuốn sổ tay, xem qua một lượt, niềm vui hiện rõ trên nét mặt Bác, Người nắm chặt tay ông Tạ Quang Chiến và nói: “Bác cảm ơn chú!” và dặn phải có thư cảm ơn và tặng thưởng cho người có công giữ gìn và chuyển lại cuốn sổ này. Cuốn Nhật ký bị thất lạc 15 năm đã quay về với chủ nhân thật sự của nó.

3. Nội dung của Nhật ký trong tù

 “Nhật ký trong tù” là một cuốn sổ tay nhỏ, kích thước 12,5 cm x 9,5 cm, gồm 64 tờ viết trên một mặt bằng mực Tàu, chủ yếu theo hàng dọc từ trên xuống, từ phải sang trái và 18 tờ để trắng.
 Hồ Chí Minh chỉ đánh số thứ tự bắt đầu từ bài số 1 là bài Khai quyển (Mở đầu tập nhật ký) cho đến bài cuối cùng số 133 là bài Kết luận (nằm tại trang 53 của tập thơ). Tổng cộng 133 bài.
 Đây là một tập nhật kí bằng thơ mà trong đó Bác đã ghi chép khá tỉ mỉ, chân thực những gì Bác đã chững khiến, đã trải qua trong thời gian 13 tháng ở tù. Cũng chính vì vậy mà tập thơ có một giá trị hiện thực rất cao.
 Tập thơ đã phản ánh khá chân thực bộ mặt xấu xa, đen tối của chế độ nhà tù cũng như của xã hội Trung Quốc thời Tưởng Giới Thạch.

 Tập thơ cho thấy được vất vả, gian lao của Bác trong chốn ngục tù. Từ cảnh ăn đói, mặc rét, bệnh tật cho đến những cuộc chuyển lao đầy gian khổ. Tuy nhiên, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, Bác Hồ cũng vượt lên với một ý chí nghị lực kiên cường để chiến thắng hoàn cảnh.
 Tập thơ thể hiện tâm hồn phong phú cao đẹp của người tử tù vĩ đại.
 Chân dung Bác Hồ trong tập thơ là hình ảnh nhà ái quốc vĩ đại lúc nào cũng nóng lòng sốt ruột hướng về tổ quốc, khao khát tự do và là chiến sĩ cộng sản kiên cường bất khuất. Dù bị đầy đọa trong lao tù Người vẫn ung dung tự tại, tràn trề tinh thần lạc quan, hướng đến tương lai.
 Tâm hồn Bác cũng rất nhạy cảm với mọi biến đổi của thiên nhiên cho nên điều dễ hiểu là trong tập thơ Nhật kí trong tù có khá nhiều bài thơ hay của Bác viết về thiên nhiên. Có thể nói, tập thơ Nhật kí trong tù đã bộc lộ cốt cách của một người chiến sĩ kiên cường, bất khuất, của một thi nhân có tâm hồn rộng mở, một nghệ sĩ lớn.

* Tư tưởng Hồ Chí Minh trong tác phẩm Nhật ký trong tù:

1. Tinh thần yêu nước, ý chí kiên cường và một quyết tâm cao độ đấu tranh cho tự do:

Hồ Chí Minh là người mà "trong bất kỳ hoàn cảnh nào, vào bất kỳ lúc nào... cũng kết hợp một cách tuyệt diệu nghị lực và lòng tin sắt đá của người cách mạng với phong cách ung dung thư thái của một triết nhân", nên những ghi chép của người tù "về những ngày bị mất tự do" qua những sự việc, những cảm nhận, tâm tư bị oan ức, khát vọng tự do, ý chí rèn luyện, tinh thần vượt qua mọi khó khăn, niềm hy vọng vào tương lai, v.v. khi bị giam cầm, bị giải qua 13 huyện với 18 nhà lao của tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc.

2. Nghị lực phi thường, tinh thần lạc quan cách mạng 

Niềm tin, khát vọng tự do thường trực trong tâm trí Hồ Chí Minh; nó góp phần làm nên cái ung dung, tĩnh tại lạ thường, cái vững bền của ý chí và tinh thần của Người, mà người đọc cảm nhận ở đó không có sự nôn nóng và phẫn nộ, sự đau xót và phẫn uất chi phối...; chỉ thấy một Hồ Chí Minh nắm rõ quy luật của tạo hóa, để kiên nhẫn mưu việc lớn.

* Rèn luyện tính cách, đạo đức Cách mạng theo tư tưởng Hồ Chí Minh:

1. Quan niệm của Hồ Chí Minh về tính cách và giáo dục:

Theo Bác, mỗi con người đều có thiện và ác ở trong lòng. Ta phải biết làm cho phần tốt ở
trong mỗi con người nảy nở như hoa mùa xuân và phần xấu bị mất dần đi, đó là thái độ của
người cách mạng”.

2. Rèn luyện tính cách, đạo đức Cách mạng qua hoạt động thực tiễn:

* Liên hệ bản thân:

- Nhật ký trong tù: Di sản tinh thần vô giá của văn học Việt Nam
- Đọc lại Tác phẩm Nhật ký trong tù, ta càng hiểu hơn về phẩm chất, đạo đức của Lãnh tụ Hồ Chí Minh và các bài học sâu sắc về rèn luyện phẩm chất của người chiến sĩ cách mạng.
- Rèn luyện tu dưỡng đạo đức Hồ Chí Minh là nhiệm vụ quan trọng của mỗi Đảng viên và là trách nhiệm của mọi công dân
- Chúng ta tự hào vì có một lãnh tụ xuất chúng, Người mà cả thế giới phải nghiêng mình học hỏi về tư tưởng đạo đức, nhân cách sống vĩ đại, giản dị và thanh cao như Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Nguồn: Báo cáo học tập của Đảng viên Trần Thanh Hà, 08/8/2025.

Chi ủy Chi bộ 11.